4 ngôi chùa cổ trên 200 năm tuổi tọa lạc tại quận 9

Quận 9 nằm hướng Đông cách trung tâm thành phố 18km, nơi đây nổi tiếng với nhiều công trình đền chùa đặc sắc, cổ kính. Hiện có 4 ngôi chùa cổ có niên đại hình thành trên 200 năm hiện tọa lạc tại quận 9 thành phố Hồ Chí Minh được công nhận là Dinh tích lịch sử.

Chùa Hội Sơn gần 300 năm lịch sử

Ngôi chùa Hội Sơn có lịch sử hơn 300 năm tuổi, hiện tọa lạc tại địa chỉ số 1A1 đường Nguyễn Xiển, phường Long Bình, quận 9, thành phố Hồ Chí Minh.
Chùa Hội sơn tọa lạc trên ngọn đồi cao 15 m so với mặt biển, chùa do thiền sư Long Khánh xây dựng vào khoảng cuối thế kỷ XVIII nên còn gọi là chùa Long Khánh.

Chùa Hội Sơn, còn được biết đến với tên gọi Hội Sơn Cổ Tự, là một trong những ngôi chùa cổ kính bậc nhất tại TP.HCM. Tọa lạc trên một ngọn đồi nhỏ (đồi Long Châu) tại phường Long Bình, Quận 9, ngôi chùa sở hữu vị trí "tọa sơn hướng thủy" đắc địa hiếm có giữa lòng thành phố nhộn nhịp. Với lịch sử trải dài gần 3 thế kỷ, Chùa Hội Sơn đã được Bộ Văn hóa xếp hạng là Di tích kiến trúc nghệ thuật cấp Quốc gia vào năm 1993.

Theo các tư liệu lịch sử, chùa được Thiền sư Khánh Long khai sơn vào khoảng cuối thế kỷ 18 (thời vua Lê Hiển Tông, niên hiệu Cảnh Hưng). Ban đầu, đây chỉ là một am nhỏ trên đồi cao để tu hành. Trải qua bao thăng trầm của lịch sử và nhiều lần trùng tu lớn (đặc biệt là các đợt năm 1938, 2012), ngôi chùa vẫn giữ được cốt cách uy nghiêm, cổ kính. Trong các cuộc kháng chiến, nơi đây cũng từng là cơ sở hoạt động cách mạng quan trọng của quân dân địa phương.

Chùa cổ Hội Sơn trước ngày xẩy ra hỏa hoạn

Chùa được xây dựng theo kiến trúc chùa cổ Nam Bộ điển hình với mặt bằng chữ L ngược, mái lợp ngói âm dương, vì kèo chịu lực bằng gỗ, cửa gỗ, tường gạch, nền lót gạch kích thước 30cmx30cm. Chùa có khuôn viên khá rộng rãi, được bao phủ bời nhiều cây xanh và cổ thụ rợp bóng.

Cảnh quang thanh tịnh bên trong ngôi chùa

Chính điện chùa mang nét trang nghiêm cổ kính, ở điện Phật, tầng trên tôn trí tượng đức Phật Thích Ca, tầng kế đặt thờ bộ tượng Di Đà Tam Tôn: đức Phật A Di Đà và hai vị Bồ tát Quán Thế Âm và Đại Thế Chí. Chùa Hội Sơn có 6 bức hoành phi cổ, trong đó có bức ghi chữ “Vạn Đức Hồng Danh” do vua Khải Định tặng, 30 pho tượng cổ, trong đó tượng đức Phật A Di Đà cao 1,2m, tượng Chuẩn Đề cao 1m và tượng Tiêu Diện cao 1m được tạo tác từ thế kỷ XVIII.

Năm 1993, chùa được xếp hạng Di tích kiến trúc nghệ thuật quốc gia.

Năm 2012, chùa Hội sơn xảy ra hỏa hoạn khiến phần lớn kiến trúc chùa bị thiêu cháy.

Năm 2014, nhà chùa và cơ quan chức năng thành phố tiến hành trùng tu phục hưng ngôi chùa cổ.

Toàn bộ Chính điện chùa bị cháy rụi năm 2012

Chùa cổ Thanh Sơn hơn 200 năm tuổi

Chùa được thành lập năm 1800, do Cư sĩ Bùi Văn Thọ và Đoàn Thị Thanh cúng đất, Hòa thượng Thích Pháp Ấn khai sơn. Chùa hiện tọa lạc tại địa chỉ số 1111 Nguyễn Xiển, phường Long Bình, quận 9, thành phố Hồ Chí Minh. Chùa được trùng tu sửa chữa lớn vào các năm 1924, 1937 và năm 1960. Kiến trúc chùa được xây dựng trên ngọn đôi Châu Thới với nhiều cây cổ thụ lâu năm.

Chùa Thanh Sơn, thường được gọi là Thanh Sơn Cổ Tự, là một ngôi chùa có lịch sử lâu đời nằm lặng lẽ tại vùng đất Quận 9 xưa (nay thuộc Thành phố Thủ Đức). Ít nổi tiếng ồn ào như những ngôi đại tự mới xây dựng, Thanh Sơn Cổ Tự mang trong mình vẻ đẹp trầm mặc, cổ kính, là nơi lưu giữ những giá trị văn hóa, lịch sử và tâm linh quý báu của người dân địa phương qua nhiều thế hệ.

Cổng tam quan chùa

Bước qua cổng tam quan là một dãy bậc thang cao dẫn lên nhà Chính điện được xây dựng theo kiến trúc nhà ba gian hai mái cổ Nam bộ. Phía trước có tượng Quan Thế Âm đặt lộ thiên.

Chính điện chùa

Bên trong Chính điện được bày trí trang nghiêm, chính giữa tôn trí Phật Thích Ca, xung quanh thờ nhiều tượng phật khác như Địa Tạng Vương Bồ Tát, Quan Thế Âm, tượng Tiêu Diện, Phật Di Lạc.

Trong Chính điện còn có nhiều hoành phi khắc chũa Hán được điêu khắc công phu. Trong khuôn viên san chùa được bố trí nhiều kiến trúc điện thợ, tượng Phật lộ thiên, các Bảo tháp bằng đá được chạm trổ tinh xảo.

Khu tháp mộ trong khuôn viên chùa

Nhìn tổng quang khuôn viên chùa mang nét đẹp hoang sơ, kì vĩ đó là nét đẹp cuốn hút như muốn giữ chân những tín đồ Phật giáo hành hương đến đây.

Tổ Đình Phước Tường có niên đại gần 300 năm

Chùa được thành lập năm 1741, do Thiền sư Linh Quang khai sơn. Thuở sơ khai, chùa ở gần chợ Tăng Nhơn Phú. Đến năm 1834, chùa được dời về địa điểm hiện nay tại địa chỉ 9/9 Đường 102, Tăng Nhơn Phú A, Quận 9, Hồ Chí Minh.

Chùa Phước Tường có khuôn viên rộng trồng nhiều cây cối

Chùa được xây dựng theo lối chùa cổ Nam Bộ thuần túy, những dãy nhà được xây dựng theo hình chữ L ngược có trục chính và trục phụ. Trục chính là những kiến trúc gồm chánh điện, tổ đường, giảng đường, sân thiên tĩnh, tăng đường. Trục phụ gồm Đông lan nằm bên trái trục chính.

Chùa Phước tường có kiến trúc chùa cổ Nam Bộ

Khuôn viên chùa rộng gần 30.000 m2 bao phủ bởi nhiều cây cổ thụ to xanh mát. Trong khuôn viên chùa có nhiều tượng Phật và điện thờ bố trí xung quanh sân chùa như, tượng Phật Thích Ca dưới gốc Bồ Đề, điện thờ Tam Thế Phật, Quan Thế Âm Bồ Tát và Bảo tháp. Tiền điện có bố trí tượng Hộ Pháp.

Những kiến trúc xây dựng cổ kính của ngôi chùa nữa ẩn nữa hiện trong những mảng xanh cây cối, khiến cảnh quang ngôi chùa huyền bí sống động, làm say đấm những ai đã từng đến đây.

Tổ Đình Bửu Thạnh với hơn 200 năm lịch sử thăng trầm

Chùa hiện tọa lại tại địa chỉ số 671 Lê Văn Việt, phường Long Thạnh Mỹ, Quận 9, Hồ Chí Minh. chùa Bửu Thạnh được Tổ sư Tiên Hiền khai sơn năm 1801.

Chùa Bửu Thạnh quận 9

Năm 1947, chùa bị thực dân Pháp đốt phá san bằng.

Năm 1955, Hòa thượng Thích Huệ Thành tến hành xây dựng lại chùa Bửu Thạnh.

Năm 1965, chùa lại bị giặc Mỹ đốt sạch hoàn toàn vì địch phát hiện chùa là cơ sở nuôi dưỡng kháng chiến.

Năm 1976, Hòa thượng Thích Huệ Thành xây dựng mới chùa Bửu Thạnh cách nền chùa cũ khoảng 50 m.

Kiến trúc chùa Bửu thạnh hiện nay là công trình được xây dựng năm 1976, chùa được xây dựng theo kiến trúc chùa cổ miền Bắc. 

Kiến trúc tòa Chính điện

Trong sân chùa còn có miếu thờ Linh Sơn Thánh Mẫu, Ngôi bảo tháp cửu trùng thờ Ngọc Xá Lợi Phật và 12 tảng đá xanh kê chân cột hình vuông có kích thước 40 x 40 cm là vết tích của ngôi chùa thuở sơ khai.

Vườn Tháp mộ trong sân chùa

Chính điện được bày trí trang nghiêm, chính giữ tôn trí Phật Thích Ca, bên phải thờ Quan Thế Âm Bồ Tát, bên trái thờ Địa Tạng Vương Bồ Tát. Phía sau là Chính Điện tổ đường, chính giữa là điện thờ Tổ.

Một số ngôi chùa linh thiêng đẹp tại quận 9

• Quan Âm Tu Viện: Nổi tiếng với các pho tượng lớn và không gian tu tập trang nghiêm (khu vực giáp ranh, thường được nhắc đến khi nói về chùa ở khu vực này). 

  • Địa chỉ: Hiện tại ở Quận 9 cũ có nhiều am nhỏ thờ Quan Âm, nhưng ngôi Quan Âm Tu Viện lớn và nổi tiếng nhất mà người dân khu vực này thường đến chiêm bái nằm ngay giáp ranh tại Bửu Hòa, Biên Hòa (qua cầu Hang).

• Chùa Kiều Đàm: Không gian yên tĩnh, nhiều cây xanh, kiến trúc nhẹ nhàng.

  • Địa chỉ: Số 1 Đường 138, Phường Tân Phú, Thành phố Thủ Đức (Quận 9 cũ).

• Chùa Thiên Minh: Ngôi chùa có không gian thanh tịnh, thường tổ chức các khóa tu.

  • Địa chỉ: 614 Đỗ Xuân Hợp, Phường Phước Bình, Thành phố Thủ Đức (Quận 9 cũ).

• Chùa Long Bửu: Nằm ở khu vực yên tĩnh, kiến trúc đẹp.

  • Địa chỉ: Khu vực Phường Long Bình, Thành phố Thủ Đức (gần khu vực cù lao, cùng hướng đi Chùa Châu Đốc 3).

• Chùa Bửu Sơn: Một ngôi chùa trang nghiêm nằm trên đường Nguyễn Văn Tăng.

  • Địa chỉ: 341 Nguyễn Văn Tăng, Phường Long Thạnh Mỹ, Thành phố Thủ Đức (Quận 9 cũ).

• Chùa Quảng Đức: Nằm gần khu vực trung tâm Quận 9 cũ, thuận tiện đi lại.

  • Địa chỉ: 6 Lã Xuân Oai, Phường Tăng Nhơn Phú B, Thành phố Thủ Đức (Quận 9 cũ).

• Chùa Vạn Hạnh: Không gian thoáng, thường có đông Phật tử địa phương.

  • Địa chỉ: 508 Tô Ngọc Vân, Phường Tam Phú, Thành phố Thủ Đức (thuộc Quận Thủ Đức cũ).

• Tịnh Xá Ngọc Thanh: Theo hệ phái Khất sĩ, không gian yên bình.

  • ​​​​​​​Địa chỉ: 37/12 Đường 41, Phường Linh Đông, Thành phố Thủ Đức (thuộc Quận Thủ Đức cũ).

• Chùa Bửu Thạnh: Nằm tại phường Long Thạnh Mỹ, có khuôn viên rộng.

  • ​​​​​​​Địa chỉ: 62 Đường số 6, Phường Long Trường, Thành phố Thủ Đức (Quận 9 cũ).

• Chùa Pháp Trí: Ngôi chùa nhỏ nhưng ấm cúng và linh thiêng.

  • ​​​​​​​Địa chỉ: 52/6B Khu phố 5, Phường Linh Xuân, Thành phố Thủ Đức (thuộc Quận Thủ Đức cũ).

• Chùa Thanh Long: Nằm trên đường Đỗ Xuân Hợp.

  • ​​​​​​​Địa chỉ: 2/147 Đường Tăng Nhơn Phú, Phường Tăng Nhơn Phú B, Thành phố Thủ Đức (Quận 9 cũ).

• Chùa Phước Thái: Nằm trong khu dân cư yên tĩnh.

  • Địa chỉ: 26 Đường số 21, Phường Phước Bình, Thành phố Thủ Đức (Quận 9 cũ).

• Chùa Kim Cang: Một ngôi chùa mang nét đẹp truyền thống.

  • ​​​​​​​Lưu ý: Ngôi chùa nổi tiếng nhất mang tên này nằm ở huyện Bình Chánh. Có thể có sự nhầm lẫn trong danh sách gợi ý ban đầu, tại Quận 9 bạn có thể tham khảo thêm Chùa Phong Linh (187 Đình Phong Phú).

• Chùa Long Vân: Nằm gần khu vực Long Phước.

  • ​​​​​​​Lưu ý: Ngôi chùa lớn mang tên này thường được biết đến ở Quận Bình Thạnh. Tại Quận 9, bạn có thể tham khảo thêm Chùa Đông Hưng (Đường Đỗ Xuân Hợp).

• Chùa Nhất Trụ (Nam Thiên Nhất Trụ): Lưu ý: Chùa này thực ra nằm ở khu vực Thủ Đức cũ (gần giáp Quận 9), nhưng rất nổi tiếng và thường được người dân khu vực này lui tới chiêm bái vì mô phỏng Chùa Một Cột độc đáo.

  • ​​​​​​​Địa chỉ: 100 Đặng Văn Bi, Phường Bình Thọ, Thành phố Thủ Đức (thuộc Quận Thủ Đức cũ, nhưng rất gần và nổi tiếng với người dân Quận 9).