Nhớ Về chùa Hội Sơn 300 năm tuổi trước khi xảy ra hỏa hoạn

Ngôi chùa Hội Sơn có lịch sử hơn 300 năm tuổi, hiện tọa lạc tại địa chỉ số 1A1 đường Nguyễn Xiển, phường Long Bình, quận 9, thành phố Hồ Chí Minh.

Chùa xảy ra một biến cố hỏa hoạn đáng tiết năm 2012 đã thiêu rụi hoàn toàn tòa Chính điện. Ngày nay, với nổ lực của nhà chùa và hội Phật giáo Việt Nam, cùng sự giúp đở của chính quyền thành phố, ngôi chùa được phục hưng trở lại.

Tuy nhiên, những giá trị mất mát trong sự cố hỏa hoạn là rất to lớn. Hôm nay, chúng ta cùng nhìn lại những nét đẹp của chùa Hội Sơn quận 9 trước khi xảy ra hỏa hoạn.

Lịch sử chùa Hội Sơn

Chùa Hội Sơn tọa lạc trên ngọn đồi cao 15 m so với mặt biển. Chùa do thiền sư Long Khánh xây dựng vào khoảng cuối thế kỷ XVIII nên còn gọi là chùa Long Khánh. Chùa Hội Sơn được trùng kiến, mở rộng vào thời Thiền sư Huệ Tấn (1875-1924).

Chùa cổ Hội Sơn

Năm 1933, ông Tri huyện Nguyễn Minh Giác tiếp tục trùng tu.

Năm 1938, Ni sư Thích Nữ Như Thanh và đệ tử là Thích Nữ Như Tiên đã tổ chức trùng tu, xây dựng thêm nhiều công trình phụ.

Năm 1993, chùa được xếp hạng Di tích kiến trúc nghệ thuật quốc gia.

Năm 2012, chùa xảy ra hỏa hoạn, tòa chính điện bị thiêu rui hoàn toàn. Những năm gần dây, chùa được trùng tu phục hưng theo kiến trúc chùa cổ.

Kiến trúc cổ kính của ngôi chùa Hội Sơn xưa

Chùa được xây dựng theo kiến trúc chùa cổ Nam Bộ điển hình, với mặt bằng chữ L ngược, mái lợp ngói âm dương, vì kèo chịu lực bằng gỗ, cửa gỗ, tường gạch, nền lót gạch kích thước 30cmx30cm.

Kiến trúc đặc sắc của nghệ thuật chùa cổ

Tổng thể kiến trúc chùa hội Sơn gồm tiền đường, Điện Phật, Bát Nhã đường gồm nhà Tổ, giảng đường và một số công trình khác như : nhà trù, nhà túc, nhà tăng, nhà khách…

Trong chánh điện có bốn cây đại trụ bằng gỗ quý, trên thân có cặp câu đối và hoa văn chạm liền một khối.

Cảnh quang thanh tịnh bên trong chùa Hội Sơn xưa

Bước vào sân chùa là cảm giác yên tịnh, thanh khiết lan tỏa khắp mọi nơi. Sân chùa khá rộng rãi, phủ nhiều cây xanh rợp bóng, có tôn trí một số tượng Phật, Bồ tát.

Cảnh quang thanh tịnh bên trong ngôi chùa

Trước ngôi chánh điện, đặt tượng đức Phật Thích Ca, hai bên ngôi chánh điện đặt tượng Bồ tát Di Lặc giáng trần và Bồ tát Quán Thế Âm xuất sơn.

Bước vào Chính điện là nét trang nghiêm cổ kính, ở điện Phật, tầng trên tôn trí tượng đức Phật Thích Ca, tầng kế đặt thờ bộ tượng Di Đà Tam Tôn: đức Phật A Di Đà và hai vị Bồ tát Quán Thế Âm, Đại Thế Chí.

Phía trước và hai bên vách hông, chùa đặt thờ nhiều tượng : Hộ Pháp Vi Đà, Tiêu Diện, La Hán, Minh Vương, Địa Tạng, Ngọc Hoàng. Chùa Hội Sơn có 6 bức hoành phi cổ, trong đó có bức ghi chữ “Vạn Đức Hồng Danh” do vua Khải Định tặng, 30 pho tượng cổ, trong đó tượng đức Phật A Di Đà cao 1,2m, tượng Chuẩn Đề cao 1m và tượng Tiêu Diện cao 1m được tạo tác từ thế kỷ XVIII.

Vẻ đẹp chùa Hội Sơn

Chùa có hai khu tháp mộ cổ. Bên phải là tháp Tổ Khánh Long và Tổ Chân Truyền. Bên trái là tháp Tổ Huệ Tấn. Bên trái ngôi chùa có đường dẫn lên điện thờ Quan Thánh.

Nổ lực phục hưng Di tích chùa cổ Hội Sơn quận 9

Thượng tọa Thích Thiện Hảo cho biết “Qua 3 năm từ ngày xảy ra sự cố chập điện gây hỏa hoạn chùa Hội Sơn, chúng tôi chờ các bộ, sở, ngành cho phép sớm phục dựng lại chùa Hội Sơn phục vụ nhu cầu tín ngưỡng. Tuy nhiên cho đến khi chúng tôi gởi đề xuất được làm chủ đầu tư dự án phục dựng chùa Hội Sơn thì mới có sự chuyển biến. Vì công trình phục dựng Di tích chùa Hội Sơn có nguồn vốn xã hội hóa, do đó thời gian xây dựng sẽ phải phụ thuộc vào nguồn đóng góp của chư Tăng Ni, Phật tử, các mạnh thường quân”.

Đến tháng 10 năm 2014 lãnh đạo thành phố đã phê duyệt dự án phục hưng Di tích chùa cổ Hội Sơn với công văn “Căn cứ vào Công văn số 3718/BVHTTDL-DSVH ngày 20-10-2014 của Bộ Văn hóa – Thể thao & Du lịch về chủ trương và thẩm định dự án phục dựng di tích kiến trúc nghệ thuật chùa Hội Sơn; Tờ trình số 808/TTr-SVHTT-THBTDT ngày 19-12-2014 của Sở Văn hóa và Thể thao TP.HCM về phê duyệt dự án phục dựng Di tích kiến trúc nghệ thuật quốc gia chùa Hội Sơn.

Ngày 31-1-2015, Phó Chủ tịch UBND TP.HCM Hứa Ngọc Thuận đã ấn ký Quyết định số 443/QĐ-UBND duyệt dự án phục dựng Di tích kiến trúc nghệ thuật quốc gia chùa Hội Sơn, hạng mục: Chánh điện. Theo quyết định này, Sở Văn hóa và Thể thao TP.HCM có trách nhiệm tổ chức giám sát thực hiện dự án theo quy định của Luật Di sản văn hóa.

Theo đó, dự án phục dựng Di tích kiến trúc nghệ thuật quốc gia chùa Hội Sơn do chùa Hội Sơn làm chủ đầu tư. Hình thức quản lý dự án do chủ đầu tư tự thuê tư vấn quản lý dự án. Nguồn kinh phí: xã hội hóa. Công trình phục dựng do Chủ tịch Hội Kiến trúc sư TP – KTS Nguyễn Trường Lưu thiết kế”