Tâm Tư Càng Giản Đơn, Trong Lòng Càng Bình An, Sinh Mệnh Càng Phong Phú

Con người đến một tuổi đời nhất định nào đó sẽ nhận ra rằng thế giới của mình cần sự bình yên, tĩnh lặng, chất phác và đơn thuần. Suy nghĩ giản đơn, tâm thái tiêu diêu tự tại. Tâm tư đơn giản, cuộc sống sẽ không còn phức tạp và ít phiền muộn hơn.

Một ai đó đã từng nói, trong thế giới ồn ào và náo nhiệt này, bạn hãy cứ là một người giản đơn như thế. Hãy để gió tự bay, mây tự trôi, mặt hồ và cảnh sắc núi non tự điểm tô nét đẹp cho thiên nhiên hùng vĩ. Hãy để đám đông đi xa ta, hay ta một mình bước qua họ. Hãy để những huyên náo của thế gian trôi qua trong thế giới tĩnh lặng của ta.

Tìm bình yên giữ nơi chốn phồn hoa, tìm cuộc sống thanh nhàn giữ ồn ào phố thị. Có lẽ càng về tuổi trung niên bạn sẽ nhận ra rằng hai chữ “giản đơn” mới thực sự là cuộc sống.

Không chạy theo danh lợi, sống vui vẻ và hạnh phúc

Những năm 80 của thế kỷ 20, Đại học Princeton (Mỹ) đã mời nhà văn Tiền Chung Thư đến giảng dạy. Yêu cầu của họ rất đơn giản, chỉ cần ông giảng bài 40 phút mỗi tuần, và tiền thù lao cho 12 lần giảng là 160.000 đô la. Hơn nữa, trường không chỉ lo liệu việc ăn ở của ông, mà ông còn có thể đem theo vợ đi cùng. Đãi ngộ hậu hĩnh là vậy nhưng Tiền Chung Thư vẫn một mực từ chối.

Có lẽ với ông, những danh lợi mà Đại học Princeton mang lại là “một gánh nặng” cuộc sống nên ông đã từ chối. Là một vị học giả danh tiếng nhưng nhà văn Tiền Chung Thư luôn coi nhẹ danh lợi, coi thường phồn hoa và mưu cầu cuộc sống thanh đạm, vui vẻ, hạnh phúc khiến người đời ngưỡng mộ.

Học giả Henry David Thoreau từng nói: “Tài sản dư thừa chỉ có thể mua được thứ dư thừa, còn những gì tâm hồn thực sự cần thì không đáng phải tiêu tiền”. Kỳ thực điều tâm hồn thực sự cần chỉ đơn giản như ánh nắng mặt trời, bầu không khí, sức khỏe và giấc ngủ ngon.

Càng đơn giản cuộc sống càng thoải mái

Có một người trung niên luôn cảm thấy cuộc sống quá áp lực. Ông đến gặp bậc trí giả xin thỉnh giáo lối thoát cho chính mình.

Bậc trí giả bảo ông đeo lên lưng một chiếc sọt rỗng rồi chỉ cho ông thấy con đường phía trước và dặn: “Mỗi khi bước lên một bước, anh hãy nhặt một hòn đá cho vào sọt, sau đó cho tôi biết anh có cảm nhận gì”.

Người trung niên làm theo lời căn dặn của trí giả, sau đó trả lời rằng: “Tôi cảm thấy càng đi càng nặng nề”. Trí giả nói: “Mỗi người đến với thế gian này đều cõng một cái sọt không. Chúng ta tiến bước trên đường đời, cứ mỗi bước lại nhặt một thứ cho vào sọt, vì vậy nên mới có cảm giác càng ngày càng mỏi mệt”.

Người trung niên lại hỏi: “Vậy làm sao tôi có thể giảm nhẹ gánh nặng cuộc đời?”.

Bậc trí giả nói: “Thứ đựng trong sọt đều là những gì anh tìm được ở trên đường. Nếu anh nhặt quá nhiều mà lại không vứt bỏ đi một chút, đơn giản tiến bước, thì cuộc đời sẽ càng ngày càng nặng nề áp lực”.

Quả thật, cuộc sống vốn không hề nhiều áp lực, áp lực được tạo ra từ chính những dục vọng của con người. Cuộc đời vốn không khổ, khổ là do con người mưu cầu nhiều thứ. Lòng người vốn không mệt, mệt mỏi là do tìm kế mưu cầu.

Chấp nhận buông bỏ dục vọng, tính kế mưu cầu và trở về với sự giản đơn thuần khiết để cởi bỏ sợi dây “áp lực” trói buộc sự thăng hoa của cuộc sống. Bạn sẽ nhận ra rằng tâm hồn thật sự bình yên, tràn đầy tự do, cảm nhận vẻ đẹp của thiên nhiên, vạn vật và sống theo lý tưởng của chính mình.

Nhìn thấu thế sự mới có thể phản phác quy chân

Đời Tống có vị đại sư Thiền tông là Thanh Nguyên Duy Tín. Ông đưa ra 3 cảnh giới tham thiền: “Khi chưa tham thiền chỉ thấy núi là núi, thấy sông là sông. Cho đến sau này thấy được tri thức (Phật Pháp), có được chỗ vào, thì thấy núi không là núi, sông không là sông. Đến nay có được chỗ dừng nghỉ, thấy núi chỉ là núi, sông chỉ là sông”.

Điều này kỳ thực cũng là ba cảnh giới của một đời người:

• Cuộc đời khi mới bắt đầu thấy vấn đề rất đơn giản, nhìn thấy cái gì thì chính là cái đó. Thuở bé thơ, nhìn thấy mọi thứ chân thật không nhuốm chút bụi phù hoa. Đây là cảnh giới thứ nhất: thấy núi là núi, thấy sông là sông.
• Thế nhưng càng trưởng thành, con người càng cảm thấy thế giới phức tạp khôn lường. Trong lợi ích đan xen chằng chéo giữ hư vinh và dục vọng, cả thân và tâm đều mệt mỏi, rã rời vì rất nhiều thứ không cần thiết mà thục mạng kiếm tìm. Đây chính là cảnh giới thứ hai: thấy núi không là núi, thấy sông không là sông.
• Thế sự là giấc mộng lớn, nhân sinh mấy độ mùa thu mát lành. Trải qua vạn vật đổi thay của một đời bôn ba đi tìm hạnh phúc. Nhìn thấu thế sự, phản phác quy chân (quay trở lại với chất phác, trở về với chân thật). Đó chính là cảnh giới thứ ba của đời người: thấy núi chỉ là núi, thấy sông chỉ là sông.

Đến tuổi trung niên, “giản đơn” là hai từ quan trọng nhất

Luận về đạo Trung dung, đức Khổng Tử xưa có giảng đại ý rằng: “Đi đến cái rộng lớn nhất, đến cái vi tế nhất, đến cái cao minh sáng suốt nhất thì đó là đạo Trung dung”. Dù bạn có quảng đại đến đâu, cao minh thế nào, thì cuối cùng vẫn phải trở về với giản đơn. Giản đơn, trung dung, bình thường, đây mới là sự cao minh chân chính.

Con người khi mới chào đời, trần trụi, giản đơn, cái gì cũng không có mà đến với thế gian này. Con người lúc chết đi, đơn độc một mình, cô liêu, tịch mịch cái gì cũng không nắm giữ được, không đem theo được mà rời khỏi hồng trần.

Vậy nên, đời người muốn cuộc sống bình yên thật không khó.

Hãy giữ tâm thanh tịnh, không hoài niệm ở tình, không trói buộc ở tâm, tâm không vướng bận, vui vẻ du nhàn. Không tính toán so đo được mất, không tham lam luyến tiếc duyên trần, không si mê tình ái, … ấy mới là sáng suốt.

Vốn dĩ, cuộc đời không bao giờ là thập toàn thập mỹ, không có tháng năm nào luôn vui vẻ thuận lòng và đẹp ý. Bản thân ta đơn giản, cuộc sống cũng sẽ giản đơn.

Cuộc sống càng giản đơn, trong lòng càng bình an, sinh mệnh càng phong phú. Đời người thoáng qua như giấc mộng, tâm tư càng giản đơn, cuộc sống sẽ càng vui vẻ.

Trong thế giới hiện đại muôn màu sặc sỡ và nguy nga, chúng ta nên ghi nhớ đạo lý xưa: Giản đơn mới có thể sống tự do, giản đơn mới sống vui vẻ, giản đơn mới sống hạnh phúc và thanh cao.

Ngẫm lại vẫn là “Cuộc đời đầy hứa hẹn nguyện không nhuốm thị phi, sống nhẹ nhàng, giản đơn, thanh bình và yên vui bên phố thị phồn hoa”.

Nguồn tham khảo: Vườn hoa Phật giáo
Bài viết: “Tâm tư càng giản đơn, sinh mệnh càng phong phú, trong lòng càng bình an”