
Ý nghĩa tục bánh trôi nước ngày tết hàn thực
Thanh
Th 2 21/04/2025
Nội dung bài viết
Tết Hàn Thực hàng năm rơi vào ngày 3 – 3 âm lịch, các gia đình Việt sẽ chuẩn bị những đĩa bánh trôi chay, hoa quả, nước sạch, … để dâng lên cho tổ tiên ông bà. Tuy nhiên, ít ai biết về ý nghĩa tục bánh trôi nước ngày Tết Hàn Thực như thế nào. Vậy thì hôm nay cũng ta cùng tìm hiểu về bánh trôi nước trong lễ Hàn Thực nhé!
Ý nghĩa tục bánh trôi nước ngày Tết Hàn Thực tại Việt Nam
Trong tết Hàn Thực, người Việt thường làm hai món bánh truyền thống để cúng tổ tiên, nhà nào thờ Phật thì sắm sửa lễ cả bàn thờ Phật, có nơi còn cúng thành hoàng để bày tỏ lòng thành kính của gia chủ.
Nói về mâm cúng Hàn Thực, người ta thường đặt lên mâm 1, 3 hoặc 5 đĩa bánh trôi, bánh chay, bởi cha ông ta quan niệm số lẻ mang năng lượng dương, đem đến nhiều điều tốt lành. Chẳng vậy mà khi thắp hương người ta cũng đều thắp số nén hương lẻ, không thắp số nén hương chẵn bao giờ.
Ý nghĩa tục bánh trôi nước ngày Tết Hàn Thực trong văn hóa của người Việt được làm từ bột nếp chọn lọc cùng với đường phèn. Qua bàn tay khéo léo của các bà, các mẹ đã tạo ra các viên bánh tròn, trắng mịn. Phần nhân bánh là những viên đường phên cắt nhỏ. Với những ai không biết làm bánh trôi thì có thể ra ngoài tiệm mua sẵn, vì thời điểm này rất nhiều nơi bán bánh trôi chay vừa tiện lợi mà không mất quá nhiều thời gian.
Bánh trôi tròn, trắng mịn là vật lễ phải có trong Tết Hàn Thực
Với bánh chay cũng được làm từ bột nếp giống bánh trôi nhưng lại không có nhân. Bánh được tạo hình dẹt giống như bánh rán, cũng luộc chín rồi vớt ra. Sau đó sẽ nấu thêm nước đường với nước, ít gừng cho sánh lại và múc ra bát sau đó thả những viên bánh chay vào là được. Hoặc bạn có thể rắc thêm ít lạc rang cho thơm.
Ngày nay, chị em nội trợ còn biến tấu làm cho thứ bánh này mang thêm nhiều màu sắc mới hấp dẫn giúp cho mâm cúng trở nên rực rỡ và đẹp mắt hơn.
Dù có biến tấu như thế nào, ý nghĩa tục bánh trôi nước ngày Tết Hàn Thực vẫn luôn mang ý nghĩa hướng về cội nguồn, tưởng nhớ công lao của những người đã khuất, một nét đẹp văn hóa.
Hướng dẫn làm bánh trôi nước để cúng ngày Lễ Hàn Thực
Nguyên liệu chuẩn bị: 500g bột gạo nếp, 50g bột gạo tẻ, 100g đậu xanh đã cà vỏ, 150g đường, 2 thìa canh bột sắn dây, dừa nạo, ½ tinh chất vani, đường phên bánh trôi xắt hột lựu.
Tạo bột bánh trôi chay:
Bước 1: Trộn đều bột nếp và bột tẻ thật đều trong một chiếc bát lớn
Bước 2: Từ từ đổ nước vào bột và khuấy đều để bột tan hoàn toàn.
Bước 3: Để bột lắng khoảng 3 tiếng cho bột tách thành 2 phần bột ở dưới và nước ở trên.
Bước 4: Cho bột vào một chiếc khăn dày, buộc túm lại, treo lên để bột róc nước
Bước 5: Khoảng chừng 1 tiếng thì mở khăn ra kiểm tra phần bột đã mịn chưa, sờ vào không dính tay là có thể bắt đầu làm bánh được.
Hướng dẫn làm bánh trôi chay:
– Đường phên cắt nhỏ hạt lựu
– Vo bột thành những viên nhỏ vừa ăn
– Ấn dẹt ở giữa viên bột, cho đường phên cắt nhỏ vào.
– Bao bột lại rồi vê tròn cho kín viên đường.
– Vê bột sao cho thật khít để tránh không khí tràn vào thì bánh sẽ không ngon. Ngoài ra, cũng không nên vê quá kỹ khiến bánh có thể bị vỡ khi đun.
– Bắt nồi nước đun sôi rồi vặn lửa nhỏ, bắt đầu thả viên bánh trôi vào
– Đun đến khi nào thấy bánh nổi lên thì nhanh chóng vớt bánh ra cho vào chậu nước khác để bánh săn lại và đỡ dính.
– Vớt bánh ra đĩa, gạn bớt nước. Cho vừng hoặc dựa nạo lên mặt bánh.
Bánh trôi nước
2. Cách làm bánh chay
– Lấy đậu xanh vo sạch, để ráo rồi đồ chính đậu tương tự giống cách nấu cơm.
– Khi thấy đậu chín thì lấy ra giã nhuyễn hoặc dùng máy xay sẽ nhanh hơn.
– Xào đậu xanh đã giã với 50g đường.
– Khi đường tan và ngấm hoàn toàn thì tắt bếp cho thêm tinh chất vani vào trộn đều.
– Dùng tay vê đậu xanh thành từng viên tròn bằng ngón tay cái, phần bột thì gấp đôi viên đậu xanh.
– Ấn dẹt viên bột, đặt viên đậu xanh vào giữa, miết bột phủ kín viên đậu xanh, dùng lòng bàn tay vê tròn viên bột.
Tương tự như đun bánh trôi, đến khi bánh chín thì vớt ra và bày vào dĩa đặt nên mâm cúng.
Bánh chay
Vậy là chúng ta đã biết rõ ý nghĩa tục bánh trôi ngày Tết hàn thực cũng như cách làm bánh trôi và bánh chay như thế nào. Hãy áp dụng và làm ra những đĩa bánh thực thơm ngon để dâng cho tổ tiên, ông bà nhé!