Nghi Lễ Chạp Mộ Mời Gia Tiên Về Ăn Tết

Nghi lễ chạp mộ mời gia tiên về ăn Tết là nghi lễ quan trọng trong những tập tục lễ nghi ngày Tết , là một tập tục người ta phải tiến hành để mời ông bà tổ tiên về “ đón năm mới cùng con cháu”. Từ Nam ra Bắc gia đình nào cũng sẽ có một bộ bàn thờ gia tiên trong nhà, không phân biệt vùng miền tôn giáo, đó đã trở thành quy luật và truyền thống đạo hiếu của từng nhà.

Mấy ai thực hiện được đúng nghi thức này ?

Trong ca dao Việt Nam có câu: ” Sống về mồ về mả chứ chẳng ai sống về cả bát cơm“.

Văn hoá truyền thống của người Việt Nam ta luôn trọng đạo hiếu, nhớ ơn tổ tiên, nhớ ơn công sinh thành của cha mẹ. Vì thế mà cứ vào dịp cuối năm thì nhà nhà ai nấy cũng tất bật lau chùi, quét dọn, sửa soạn lại nơi thờ cúng để đón gia tiên về ăn tết cổ truyền cùng con cháu.
Từ ngày 24 tháng chạp đến sáng ngày 30 tết là thời điểm để con cháu có thể lựa chọn ngày tốt đi chạp mộ. ( dọn dẹp phần mộ cho sạch sẽ, nhiều gia đình mua bông hoa ra mộ cắm cho đẹp, cũng đem lại không khí hơn).

Nghi thức chạp mộ tiến hành ra sao ?

Để chuẩn bị tốt cho việc mời gia tiên về ăn tết cùng để con cháu được thờ cúng tổ tiên trong dịp tết chúng ta cần làm tốt các nghi lễ sau:
– Ta cần dọn dẹp sạch sẽ nhà cửa từ trong ra ngoài. Trước khi đi chạp mộ mời gia tiên, ta lấy một nắm gạo, một nắm muối, một nắm trà khô trộn lẫn với nhau, người ta có thể lấy một con gà trống trắng cắt nhẹ phần mào gà và lấy một ít máu của nó trộn lẫn vào bát gạo muối trà, để trừ tà.

Con gà sau khi đã lấy máu sẽ được mang đi thả ra môi trường tự nhiên, ta không nên giết thịt con gà đó.

Người tu đạo biết pháp thuật có thể viết phép trừ tà vào bát gạo ấy, rồi mang ra trước nhà dùng “tay phượng” tung gạo muối quanh nhà theo chiều xoáy dương, ngược chiều kim đồng hồ. Hết phần đất nhà mình để xua đuổi tà khí ám vào dịp tết.
Dùng rượu trắng thấm vào khăn sạch lau dọn sạch sẽ ban thờ. 
Lại dùng nước thơm hoặc nước có tinh dầu trầm mà lau lại lần cuối.
– Lấy 9 bát nhỏ đổ cồn vào đó, mỗi bát đổ khoảng một chén tương đương 20- mml cồn. Sau đó đặt ở giữa nhà, giữa gian giữa, hoặc phòng khác… các sắp đặt gồm 1 bát ở giữa, 8 bát xung quanh đúng với vị trí tám hướng theo la bàn, rồi châm lửa đốt.

Khi đốt cồn thì mở hết tất cả các cửa trong nhà, kể cả các cửa sổ. Nếu nhà cao tầng thì chỉ cần làm ở tầng 1 còn các tầng trên mở cửa sổ ra là được.
Đây là việc làm cần thiết để xua sạch tà khí và khai quang mới lại vận khí trong gia đình nhà mình, nhất là những gia đình có tang trong năm, hoặc gặp những chuyện không may trong năm.
– Những người đi chạp mộ gồm có: Bố, anh cả,cháu trưởng họ, và những người lớn đi ra một tổ tiên, quét dọn, rẫy cỏ, đắp bồi thêm đất, sửa soạn lại mồ mả sạch sẽ. 
* Trước khi đến mộ tổ tiên ta nên đến nơi thờ Thổ Địa hoặc nơi thờ Địa Tạng, đặt lễ tiền thật, hoa quả ( nếu có ) và vàng thuyền, (Không nên đặt tiền âm phủ lên ban thờ Địa Tạng Vương và ban thờ Sơn Thần Thổ Địa). 
Sau khi sắp lễ xong ta thắp một nén nhang, năm nén nhang hoặc 9 nén nhang, chắp tay lòng thành xá lễ 5 lễ mà khấn .

Bài văn khấn lễ chạp mộ mời gia tiên  trước Thần Thổ Địa

Con kính lạy Sơn thần, Long thần, Thổ địa cai quản nghĩa trang……….
Con kính lạy Địa tạng vương bồ tát. ( nếu có ban thờ ).
Hôm nay là ngày… tháng… năm… chúng con là con cháu hậu duệ của dòng họ… có chút lễ vật lòng thành nhang đăng xin các ngài cho phép chúng con được đến làm lễ tạ trước phần mộ của gia tiên họ….. nhân dịp cuối năm…. (Đinh Dậu).
Cầu xin các ngài cho phép. Chúng con xin đa tạ,chúng con xin đa tạ,chúng con xin đa tạ.
Sau khi khấn xong thì chắp tay xá 5 lễ rồi đi lùi ba bước mới được quay đầu để đi.
* Lưu ý khi khấn Sơn Thần Thổ Địa và Địa Tạng xong thì ta nhớ hoá vàng thuyền dâng lên cho các vị, không nên để quên ở đó.
– Khi đến phần mộ tổ tiên, ta đặt lễ trên nơi thờ chung ở phần mộ nếu gia đình có điều kiện ta có thể chuẩn bị lễ vật gồm gà, xôi, hoa quả, tiền vàng để mời gia tiên.
– Thắp 9 nén nhang lên bát hương trước mộ, ( nếu không có bát hương thì cắm xuống đất phần chân mộ ).

Bộ bàn Thờ Thần Tài Thổ Địa nên có trong nhà

( Có thể bạn quan tâm đến việc sở hữu được một bộ bàn thờ Thần Tài Thổ Địa có mức giá bao nhiêu và các mẫu bàn thờ Thần Tài cũng như giải pháp về bàn thờ Thần Tài thổ địa thì hãy theo dõi bài : Giá trọn bộ bàn thờ Thần Tài bao nhiêu tiền .) 

* Văn khấn lễ chạp mộ mời gia tiên về đón Tết

Kính lạy cụ tổ họ…. kính lạy gia tiên nội ngoại họ….
Hôm nay là ngày… tháng… năm… Đinh Dậu 
Kính lạy gia tiên nội ngoại. Nhân dịp tết nguyên đán Đinh Dậu mừng đón xuân Mậu Tuất, chúng con thành kính sửa soạn lễ vật, tiền vàng, nhang đăng cung thỉnh kính mời Cụ Tổ cùng gia tiên nội ngoại về ngự trước án ở tổ đường nơi thờ tổ tiên, để con cháu chúng con được chiêm bái và báo hiếu tổ tiên. 
Chúng con thành kính chấp lễ cung thỉnh kính mời Cụ Tổ cùng gia tiên nội ngoại sa giá.
Sau đây chúng con xin phép gia tiên nội ngoại cho phép chúng con được thực hiện nghi lễ tạ mộ và dọn dẹp sạch sẽ phần mộ của gia tiên.
(Chúng con xin đa tạ,chúng con xin đa tạ,chúng con xin đa tạ).

Chắp tay xá lạy 9 lạy rồi lúc đó con cháu có thể dọn dẹp cắt bớt cỏ, hoặc đắp thêm đất lên mộ cho các phần mộ gia tiên. 
Khi làm sạch sẽ xong xuôi thì nhớ đốt một nén nhang cắm lên phần mộ rồi xin hạ lễ và đốt tiền vàng cho gia tiên.
Sau khi hoàn tất mọi việc thì mới được ra về.

Bộ bàn thờ Gia Tiên Trong ngày Tết rất được chú trọng

 * * Dịp tết đến việc sắm sửa vật phẩm và bày trí bàn thờ gia tiên cực kỳ quan trọng đối với các gia đình Việt) 

Mâm cơm cúng gia tiên lễ chạp mộ có những gì ?

* Khi về đến nhà thì con cháu cần có một mâm cơm thịnh soạn cùng lễ vật tiền vàng… đặt trên ban thờ gia tiên, thắp 9 nén nhang, chắp tay quỳ lễ 9 lễ và khấn rằng:
Kính lạy Cụ Tổ, kính lạy gia tiên nội ngoại, hôm nay là ngày… tháng… năm Đinh Dậu chúng con với tấm lòng thành kính xin được kính rước Cụ Tổ và gia tiên nội ngoại ngự giá tại nhà thờ gia tiên để chúng con được thỉnh lễ báo hiếu nhân dịp tết Mậu Tuất.

Con cháu chúng con xin được sửa soạn lễ vật, tiền vàng cùng sơn hào hải vị, nhang đăng kính mời Cụ Tổ cùng gia tiên nội ngoại thụ hưởng, cầu xin tổ tiên phù hộ độ trì cho con cháu đón xuân vui vẻ và bước sang năm mới với vận khí mới và niềm vui mới, luôn được mạnh khoẻ, thành đạt, và hạnh phúc, cầu nguyện cho gia tộc họ… ta vận khí luôn hanh thông, vạn sự được như ý. 
Chúng con xin đa tạ, chúng con xin đa tạ, chúng con xin đa tạ!

Trên đây là “ nghi thức chạp mộ mời gia tiên về nhà đón Tết cùng chúng ta, lưu ý để thực hiện cho đúng  cũng như  hoàn thành được những tục lệ ngày Tết .