Khuyến mãi Khuyến mãi
Tục lệ khai bút đầu năm và xin chữ có ý nghĩa gì đối với mỗi người

Tục lệ khai bút đầu năm và xin chữ có ý nghĩa gì đối với mỗi người

Thanh
Th 3 22/04/2025
Nội dung bài viết

Tục lệ khai bút đầu năm

Tết là một điều thiêng liêng của thời khắc mà tạo hóa ban tặng cho con người. Mỗi năm, chúng ta đều mong ngóng Tết đến để đoàn tụ cùng gia đình, người thân và bạn bè. Tất cả già trẻ trai gái đều mong Tết đến .Và trong những ngày đầy tiếng cười rộn rã của năm mới. Trong tất cả niềm vui của người Việt Nam ngày Tết, người ta chú trọng rất nhiều đến phong tục khai bút đầu xuân và xin chữ ký.

Trong văn hóa, thói quen của người Việt, mọi người quan niệm rằng : Ngày đầu tiên của năm chính là ngày quan trọng khởi đầu cho những thuận lợi của một năm, vậy nên người ta rất chú trọng và giữ gìn.

Trong văn hóa cũng như thói quen của người Việt, mọi người quan niệm rằng, ngày đầu tiên của năm là ngày quan trọng cho một khởi đầu mới. Những ngày đầu tiên của năm, nếu mọi việc suôn sẻ, ai nấy vui về thì cả năm sẽ luôn được may mắn. Trong khoảng thời gian đó, mọi người thường tranh thủ làm nhiều việc lấy may cho cả năm, trong đó, tục chấp bút (hay khai bút) đầu năm luôn luôn được nhân dân ta để ý, nhắc nhở nhau thực hiện, mong cho một năm mới phát tài.

Tục khai bút đầu năm thường chỉ có giới học giả trong xã hội mới thực hiện. Tục này xưa có ông đồ, thầy đồ, học sĩ… ngày nay có học sinh, giới văn sĩ, thi sĩ, người làm nghề viết.

Thường thì sau giao thừa, mọi người sẽ chọn một giờ tốt để làm lễ khai bút. Đây cũng chỉ là một lễ tượng trưng, gọi là để bắt. đầu sự nghiệp, sự học, sự viết cho một năm mới. Có người chỉ viết lên ngày, tháng đánh dấu việc khai bút, nhưng cũng có người sáng tác cả một tác phẩm đầu năm cho lúc khởi đầu này. Cũng có người viết lên những mong muốn cho một năm mới nhiều thuận lợi, học hành được tiến bộ và tương lai nghề nghiệp rộng mở. Những ông đồ  hay Nho sĩ khai bút thường viết câu đối hoặc một chữ đẹp để treo trong nhà.

Tục khai hút đầu năm không phải là một nghi lễ bắt buộc trong ngày Tết, nhưng từ bao lâu nay, nó vẫn được mọi người để cập đến nhiều trong cuộc sống, nhất là những ngày đầu năm. Và, không nhất thiết phải khai hút vào ngay sau giao thừa, mà có thể chọn một ngày hay một giờ thích hợp nào đó để làm việc này, từ ngày mồng một Tết cho đến những ngày sau đó

Khai bútcđầu năm đại cát người xưa thường viết như thể khi đưa những nét chữ đầu tiên của năm, với ý nghĩa là khai bút để gặp những điều tốt lành, đồng thời thế hiện sự tôn trọng chủ nghĩa, đề cao sự học. Đây là một tập tục đẹp, một nét văn hóa Tết đáng được nhân dân ta gìn giữ, phát huy cho đến tận mãi về sau.

Đa phần sau giao thừa xong, mọi người thường chọn giờ hoàng đạo bất kể mồng một là ngày tốt hay xấu để khai bút. Các quan chức, nho sĩ, học trò chuẩn bị án thư, nghiên mực, bút lông, và giấy hoặc lụa để làm lễ khai bút đầu năm. Bên án thư, người ta đặt một đỉnh trầm ngát hương bay tỏa hòa lẫn với hương xuân giao mùa ngoài cửa. Ngày xưa, nội dung bài khai bút thường là một bài thờ đối hoặc một câu đối, một bài thờ đường luật ứng tác.

Đôi khi bài khai bút lại là lời tâm nguyện dành cho năm mới. Sau này, nội dung bài khai hút được biến hóa phong phú hơn tùy theo hoàn cảnh, sở thích, và thông điệp mà mỗi cả nhân muốn truyền tải cho bạn bè, đồng nghiệp, hoặc hội đoàn của mình.

Bài khai bút sau đó được đặt ở một nơi trang trọng. Có khi là mở đầu một cuốn sổ nhật ký hoặc một án thư. Khi bài khai bút là những câu đổi thì sẽ được treo trang trọng trong thu phòng hoặc phòng khách. Nói chung, lễ khai bút là một phong tục đẹp của người Viêt Nam với mong muốn hướng tới tình thân trọng

Xem thêm : Ngày Tết đặc sắc của đồng bào dân tộc Cơ Tu? 

                    Tục Tết giọt nước của người Xơ Đăng 

Tục Lệ xin chữ đầu Xuân của Người Việt

Mỗi năm hoa đào nở

Lại thấy ông Đồ già

Bày mực tàu giấy đỏ

Bên phố đông người qua

Tục khai bút đầu Xuân ý nghĩa là vậy, người ta còn có thêm tục xin chữ đầu Xuân đầy tinh thần chữ nghĩa nữa đó là tục xin chữ đầu Xuân .

Vào giờ khắc giao mùa, người Việt ta tin rằng cầu xin khấn nguyện điều lành vào thời khắc này sẽ rất linh thiêng và ảnh hưởng suốt trong năm. Ngày xưa, dân ta ở mọi tầng lớp có tục xin chữ đầu xuân và người cho chữ là các thầy đồ.

Các thầy đồ Nho học, Hán học, và Quốc Ngữ học thả hồn theo nét bút mà tặng lại cho người xin chữ cái tâm tế của mình đã được gửi qua nét chữ và nội dung của chủ theo ước nguyện của người xin. Có người cho rằng việc trao đổi này tựa bản chữ. Nhưng không phải thế! Không có ai bản chữ, mà chỉ có người mua giấy để xin chữ. Đó là cách tặng lộc qua nét chủ một cách rất tinh tế và vô  cùng khéo léo  

Đầu năm thường gắn với việc cầu xin những điều lành, việc lành trong ao ước của con người qua những  cuộc hành hương Về nơi linh thiêng nhất. Xin chữ là một trong những hoạt động tâm linh ấy. Việc có  ý nghĩa này có ở nhiều nơi trên khắp mọi nên đất nước. Từ Bắc chí Nam, ngược lên xuôi , chẳng hề phân biệt giàu hay  nghèo, sang hay hèn  ra sao… ta thường bắt gặp những gương mặt rất thành tâm của những người xin chữ giống nhau , mặt giống nhau ở sự thành tâm của người xin chữ trước người cho chữ .

Cá thấy đồ tha hồ thả mình trong những nét chữ bay bổng, công việc xem chừng có vẻ dễ dàng như thế nhưng cái cốt của nó nằm trong những đường nét uyển chuyển của con chữ. Họ không hề bận tâm đến tiền nong hay bất cứ thứ gì liên quan mà chỉ toàn tâm toàn ý vào những con chữ mà họ sáng tác ra mà thôi, nó mang một nét chữ thánh thiện của người cầm Viết.

Việc xin chữ đầu năm lâu nay đã có và 11 thịnh hành, nó đang trở thành phong tục đẹp Của người Việt Nam mỗi độ xuân về Tết đến. Tại Hà Nội, viêc này diễn ra ở nhiều nơi: trong nhà riêng của một số thầy đồ có tiếng hoặc trước sân của Văn Miếu Quốc Tử Giám trên hè của phố đường Bà Triệu, đoạn giao cắt với đường Trần Hưng Đạo… Xin chữ là một nét đẹp văn hóa cần phát huy.

Chỉ một chữ treo trước mặt mà có ý nghĩa về đạo đức và đời sống đối với những con người cụ thể sẽ giá trị hơn nhiều những lời nói sáo rỗng.  

Tại Văn Miếu Quốc Tử Giám những ngày đầu xuân có đến nửa sân chen chúc những cô tú, cậu tú đương đại hoặc tương lai quanh các thầy đồ cho chữ. Bàn thầy đồ có ghi số, mỗi bản một thầy, cạnh đấy là nơi bán giấy. Cả hai nơi này đều bị quây chặt bởi người mộ chữ. Để ý kỹ sẽ thấy các thầy để còn rất trẻ. Vui nhất là những cô cậu đang tuổi cắp sách. Có cô cậu còn phải theo bố mẹ vì sợ lạc. Họ chen nhau mua giấy rồi lại chen nhau xin chữ. Với khuôn mặt mướt mát mồ hôi, họ hả hê mang các tờ giấy có chữ ra sân. Thật đẹp là cảnh các cô bé, cậu bé trải giấy xuống nền sản“ gạch bát để phơi chữ cho khô. Có cô cậu vì sốt ruột quả đã phải lấy mũ và khán ra quạt cho chữ chóng khô. Quả là xúc động vì nơi này, việc này ho bạn tặng nhau tình nghĩa và những hoài bão.

+ Tâm chính là điều bậc nhất mà ở lứa tuổi nào cũng cần

+ để thành Đạt, người ta cần chữ Nhẫn treo trước mặt , kể cả dành cho những người mới bước vào đời

Xin chữ là một nét đẹp cần được giữ gìn và phát huy qua nhiều thế hệ , chỉ một bức tranh chữ treo lại có ý nghĩa hơn rất nhiều lời nói sáo rỗng bằng lí thuyết suông.

Ngày tết có ý nghĩa đặc biệt đối với tất cả mọi người chính vì thế mà ai cũng có mong muốn trang trí nhà cửa cho thật bắt mắt. Đặc biệt là tục lệ tặng quà cho nhau. 

Nội dung bài viết